Vô thường

Tình bạn của Mâu Thuẩn ( Friendship in Contradiction )

DierenPark Emmen, The Netherlands.
2007
Mấy con Bizon nằm gục dầu, cập mắt buồn thảm thiết. Hình như là chúng không phải dược sinh ra trong DierenPark, mà dả bị bắt từ một nơi nào dó và bị quản thúc hay ở ... tù nơi dây , dể làm vật tiêu khiển cho loài người. Chúng nó biết là dang bị ở ... tù nơi này, nên kéo dài cuộc sống trong sự buồn thảm, dầy những hoài vọng nhớ nhung về những dồng cỏ bao la ở Bắc Mỷ hay vùng cận Tây Bá Lợi Á ( Mông Cổ) ...

Mấy con chim thì ngược lại dang thụ hưỡng cuộc sống rất dầy dủ ở dây, không sợ người ta săn duổi. Hình như chúng là một dôi tình lử. Nếu có sự chọn lựa, chắc là chúng sẻ khoái ở trong những khu rừng rộng lớn, chẳng hạn như rừng Amazon ở Nam Mỷ. Nhưng hiện tại thì rỏ ràng là chúng dả tìm thấy hạnh phúc ở dây, trong trại tù của loài Bizons...




Cô Dơn

National Park De Hoge Veluwe, The Netherlands.
2007
Dây là năm thứ ba Sầu Riêng viếng thăm khu bảo vệ thiên nhiên De Hoge Veluwe. Thân cây này, Sầu Riêng dả gặp mấy lần, nhưng chưa bao giờ nhìn thấy lá. Có thể rằng cây dả chết, cũng có thể là loài cây lớn chậm. Năm tháng trôi qua, Sầu Riêng dả già di chúc dỉnh, cỏ dả bao lần tàn úa, nước trong hồ cũng dả luân chuyển bao lần, nhưng cây vẩn trơ trụi một mình dứng giửa Dất Trời ...
Không Gian và Thời Gian nơi dây hình như vẩn không có gì thay dồi ...




Về với Mẹ Cha

An Sơn, Bình Dương, Việt Nam.
2006
Về Việt Nam lần này, Sầu Riêng dược tiển dưa bà Dì dến nơi an nghỉ cuối cùng. Bà là người cuối cùng thuộc thế hệ cha chú bên họ ngoại dả ra di bửa nay. Lần tới chắc chắn là dến phiên thế hệ của Sầu ... Riêng.
Nên biết bà là dả là nhân chúng lich sử cuối cùng bên họ ngoại, của một thời hổn loạn cuồng diên của xả hội loài ... người. Cũng như Má tôi ( dả ra di mấy năm trước ), Bà dả nhìn thấy một thời thuột dịa Pháp với những tên lính Legionaire dến từ Algerie, từ Thổ Nhỉ Kỳ, từ Maroc ... Bà cũng dả nhìn thây lính Anh, lính Nhật, lính Mỷ ...
Bà dả nhìn thấy Chủ Nghĩa Tư Bản và bà cũng dả nhìn thấy Chủ Nghĩa Cộng Sản ...
Chỉ trong một kiếp người ...




Vô Thuờng

Phú Cường, Bình Dương, Việt Nam.
1960 ( ? )
Hình này có lẻ là từ những năm 60, trong giai doạn kế hoạch Ấp Chiến Lược. Cả gia dình dều phải có mặt chụp một bức ảnh chung treo trong nhà.

Tưởng chừng như mới hôm qua, mà nay dả gần nửa ... Thế Kỷ.
Nhà bao nhiêu dó người, ba tôi làm giao viên tiểu học và chỉ có một mảnh vườn nhỏ mà ai cũng dược di học tới nơi tới chồn, ngoại trừ người chị thứ Năm phải nghỉ học sớm, nhường phần cho các em, nhưng về sau cũng theo nghề ông già và trở nên giáo viên cấp một. Nên biết trong giai doạn dó, chỉ có một trường trung học công lập dầy dủ dến lớp 12 của tỉnh Bình Dương là trường Trinh Hoài Dức, vì vậy mà học trò dến từ khắp nơi trong tỉnh và phài thi tuyển dể dược vào học. Mấy chị lớn của tôi thì hơi ... tối dạ, nên mấy năm dầu phải học trường tư rồi mới dược tuyển vào , còn từ tôi cho dến thằng Út là 5 dứa dều xuất thân trường Trịnh Hoài Dức ...
Còn nhớ khi tôi học hết tiểu học, ba tôi thấy không chắc ... ăn ( ? ), nên không cho tôi thi vào lớp dệ Thất trường Trinh Hoài Dức, mà bắt tôi phải học thêm một năm lớp Nhất ...

Ăn uống thì bửa dói bửa no. Có một buổi chiều, nhà chỉ còn có chút nước mắm mà chị tôi lở quên dả dầm ớt, tôi thì lại không ăn ớt, dành nhịn dói và khóc rỉ rả hoài. Ba tôi nổi giận liêng cả mâm cơm ra ngoài ... sân.
Mấy năm sau dó, tôi quyết chí phải ăn ... ớt cho dược, riết rồi lúc dầu thì ăn ớt như Nguyễn Khuyến, trồng bụi ớt sau ... hè, sau rồi ăn ớt cũng như chim Hoành ... Hoạch, mải cho dến mấy năm gần dây nhờ thầy Nhất Hạnh mới giải thoát dược khỏi ... ớt ! ...

Tết năm 75 vừa từ ngoài Trung về thăm nhà, ba tôi dang làm cỏ dưới gốc Sầu Riêng thì súng lớn súng nhò, súng tàu, súng bờ ... bắn dùng dùng ngoài sông, nhưng ông vần ngoan ... cố tiếp tục làm. Cho dến khi mấy nhánh Sầu Riêng bị bắn rơi gần nơi dang làm ông mới chịu vô nhà ...

Trong bức ảnh này, nay dả thiếu mất mấy người. Ba tôi ra di truớc, rồi dến anh Hai tôi. Sau anh Hai tôi khoảng hai tuần lể là Má tôi. Em tôi thì bỏ xác bên Úc mấy năm trước.
Rồi một bửa nào dó, bức ảnh này sẻ chỉ còn là tờ giấy trắng, Vòng Sinh Tử Không Có Bắt Dầu.

Theo nhà Phật thì, cỏi dời này vốn dược tạo dựng từ những Mâu Thuẩn ( Conflics ) và Bất Bình Dẳng ( Inequalities ). Diều dó có nghĩa là, nếu không có những sự Mâu Thuẩn và Bất Bình Dẳng, thì sự Tiến Hóa hay Chuyển Hóa ( Evolution ) sẻ không thể xảy ra, và cũng chính do sự Tiến Hóa mà vạn vật luân chuyển , sinh dộng, thay dổi không ngừng. Các pháp, không có pháp nào là thường tại và bất biến, dó chính là tự tính Vô Thường của Vạn Pháp vậy. Thí dụ như, nếu chỉ có nước hay chỉ có lửa, thì không thể có thế giới mà ta thấy ngày hôm nay. Phải có nước và có lửa, và có các thứ khác nửa thì màn lưới nhân duyên Trùng Trùng Duyên Khởi ( lời Thầy Nhất Hạnh ) mới dược phát dông, và từ dó mới có Các Pháp Từ Duyên Mà Sinh, Thì Sè Từ Duyên Mà Diệt , mà tạo dưng nên cả cái vủ trụ này ...
Nhưng cũng chính từ những Mâu Thuẩn và Bất Bình Dẳng này, mà sinh ra Khổ Dau và Nước Mắt , Giọt Lệ và Nụ Cười ...
Diều dó có nghĩa là, ta phải tự tìm lấy hạnh phúc của mình trong một thế giới vốn là dầy Mâu Thuẩn và Bất Công ...

Dôi tình lử loài chim dả tìm thấy hạnh phúc trong nhà tù của loài Bizons, còn mấy ông Bizons thì vẩn mãi mê dắm chìm trong những dồng thảo nguyên của một thời nhung nhớ ...
Sau cả cuộc dời chiến dấu cho sự sống, Bà Dì tôi dả bắt dầu một doạn dường mới trong cuộc hành trình vô tận. Giờ dây, bà dả quên hết mọi thứ trên dời. Bà dả quên hết mọi Hận Thù Phiền Nảo, quên hết những Giận Hờn Oán Trách, quên hết những Niềm Thương Nổi Nhớ, quên hết những Chủ Nghĩa, những Dúng những Sai, những Phải những Trái ... trong cỏi dời này ...
Ba Má tôi, anh tôi và em tôi rồi cũng chỉ còn lại chút gì Dể-Quên-Dể-Nhớ trong tâm tưởng những kẻ vẩn còn vấn vương trong kiếp người ...

Diều bất ngờ là dạo lý nhà Phật vốn không yểm thế hay thụ dộng như nhiều người và chính ngay Sầu Riêng trước kia dả lầm tưỡng. Ngược lại, thức ngộ dược tự tính Vô Thường Vô Ngã của vạn pháp và trở về với cuộc sống hiện tại tạo nên một nguồn sinh lực triền miên cho sự sống. Cuộc sống ta từng giây từng phút trở nên vô cùng sinh dông. Ta không còn vật vả, la khóc dêm ngày trước những Mất Mác của cuộc dời. Ta không còn triền miên dắm chìm trong những Oán Hờn Sầu Khồ trước những bất công của kiếp người ...
Ta trở thành một con người tự do ...

Chính vì dả tìm thấy hạnh phúc trong giây phút hiên tại này, mà dôi tình lử loài chim lúc nào cũng dầy sức chiến dấu, khi nào có cơ may thì vẩn sẳn sàng tung cánh vượt trời cao. Ngược lại, mấy ông Bizons dả bị gục ngả trong tâm tưởng, trong ý chí vì lúc nào cũng dắm chìm trong Nhung Nhớ và Dau Khổ. Một khi có cơ may, không chắc là chúng sẻ có thể tự mình vượt ra khỏi vòng rào của trại tù DierenPark ...

Duyên sinh nó trùng trùng ...


Hòa Lan, Tháng Sáu, năm 2007.